چند روز پیش تلویزیون دولتی ایران در بخش خبری بدنام بیست وسی، اقدام به پخش اعترافات محمدعلی طاهری (نظریه پرداز عرفان حلقه) و برخی از همکارانش نمود. همزمان نسخه کاملتری از این اعترافات که طولانی‌تر و از نظر نحوه تدوین تفاوت‌هایی با نسخه منتشر شده از بیست و سی داشت در سطح اینترنت منتشر شد. محمد علی طاهری از اوایل سال 1389 به شکل مستقیم و از طریق دوبار دستگیری و محبوس شدن در سلول انفرادی و متهم شدن به اقدامات ضد امنیتی و ارتداد و موارد مشابه تحت آزار و اذیت بوده است. او اکنون نیز در زندان اسیر و تحت شرایطی است که محصول آن را می توان در فیلم اعترافات او دید.
در این فیلم که در آن (ظاهرا به عمد) استانداردهای معمول فیلم‌های اعتراف (مثل وانمود کردن به عادی بودن شرایط، لباس مناسب متهم و ...) رعایت نشده است محمد علی طاهری با دیالوگی جدید، از حرام بودن فعالیت عرفان حلقه و نامشروع بودن آن و ضد امنیتی بودن جریانی که خود او مبدع آن بوده است سخن می‌گوید. نشانه‌های شرایط ناگواری که او در آن قرار داشته است که منجر به چنین اعترافاتی شده از همان فیلم هویداست: لرزش صدا و سر و وضع به هم ریخته نشانه‌هایی از این موضوع است که به نظر می رسد عمدا به همین شکل ضبط شده است، احتمالا به جهت ایجاد رعب و وحشت در هواداران این مکتب فکری.
این اتفاق در ذات خود حاوی عناصر متعددی است که هر کدام به خودی خود برای وارد شدن فعالان حقوق بشر به این عرصه و حمایت از محمد علی طاهری کفایت می‌کند:
1- اعتراف گیری و پخش تلویزیونی آن همواره و برای هر کسی و با هر عقیده‌ای محکوم است. نمی‌توان آن را برای فعالان سیاسی پر اهمیت دانست و به شکل ممتد به آن پرداخت اما درباره فعالان سایر حوزه‌ها که از وارد شدن به حوزه‌های سیاسی نیز اکراه دارند آن را ناچیز برشمرد. سال‌هاست که اعتراف‌گیری جزو مصادیق جدی نقض حقوق بشر شمرده می‌شود و دور از ذهن است که فعالان حقوق بشر ایران از این موضوع غافل باشند.
2- فارغ از این که جریان عرفان حلقه شیوه‌ای به خطا یا بر طریق صواب است، به عنوان یک واقعیت بایستی این را پذیرفت که در طیف قابل توجهی از مردم ایران دارای نفوذ است. شاهد این مدعا تلاش ممتد رسانه‌ها در جهت تخریب این جریان و در راس آن تئوری پرداز آن است که این آخرین نمونه (اعتراف گیری) بهترین و قویترین شاهد محسوب می‌شود. این قویترین دلیل برای ورود مدافعان حقوق بشر برای حمایت از محمد علی طاهری است، چرا که دفاع از او در واقع دفاع از بخش قابل توجهی از مردم ایران است که چونان بقیه حقشان در حال ضایع شدن است.
3- جامعه پویا نیاز به تکثر در حوزه اندیشه دارد و سرکوب نوعی از اندیشه متفاوت (از نوع عرفان حلقه) که از قضا طرفداران قابل توجهی در جامعه هم دارد، سرکوب اصل تکثر اندیشه‌ها در سطح جامعه است و سکوت در مقابل این سرکوب، میدان دادن سرکوب آن خواهد بود.
4- محمد علی طاهری همانطور که از فیلم اعترافات او به وضوح مشخص است، تحت فشار شدید جسمی و یا روانی وادار به انجام این کار شده است. از شرایط کنونی او نیز اطلاعی در دست نیست و چه بسا به دلیل تکذیبیه تصویری که ظاهرا چند روز قبل از دستگیری اول او ضبط و اکنون پس از پخش اعترافات او منتشر شده تحت فشار مضاعف قرار گرفته باشد. در این فیلم او خبر از تهدید‌ها برای اعتراف گیری می‌دهد و شجاعانه هرگونه اعترافی از سوی خودش را تکذیب می‌کند. طبیعی است که سیستم امنیتی از این پاتکی که از او خورده خشنود نباشد و به همین دلیل دست به اقدامات تلافی جویانه از همان نوعی که در بازداشت‌گاه‌های امنیتی مرسوم است زده باشد. بر ما که بیرون از زندانیم، کمترین وظیفه حمایت از او و حداقل نوع حمایت، رسانه‌ای کردن وضعیت اوست. مباد که زمان بگذرد و ماحصلش برای ما جز افسوس نباشد.
متاسفانه واکنش لازم در این خصوص از سوی مدافعان حقوق بشر دیده نمی‌شود. البته چه بسا فعالیت‌هایی در پشت صحنه در جریان باشد که نویسنده از آن‌ها مطلع نیست اما با یک مشاهده عمومی در سطح رسانه‌ها، میزان پرداختن جریانات آزاد اندیش و یا جریانات مدعی آزاداندیشی به این مسئله خاص، به میزان معناداری کمتر از واقعه‌ای مشابه در حوزه سیاست می‌باشد.
ممکن است یکی از دلایل کمتر پرداختن فعالان حقوق بشر به این گونه اتفاقات، ماهیت آن‌ها باشد. متاسفانه تصویری که از دین و معنویت و عرفان به جهان ارائه شده است،هر گونه فعالیتی که برچسب عرفان و معنویت را بر خود داشته باشد به شکل ناخودآگاه در برخی افراد تداعی‌گر انجماد و تعصب، افراطی‌گری، خرافه گرایی و موارد مشابه است. به فرض صحیح بودن این احتمال غریب، لازم به یادآوری است که همه این موارد (اگر برقرار باشند) نافی حقوق حقه محمد علی طاهری نیست.
در پایان توجه مخاطبان این نوشته را به برخی اقدامات جالب توجه هواداران محمد علی طاهری در واکنش به پخش این اعترافات جلب می‌کنم. به طور مشخص تکذیبیه تصویری محمد علی طاهری نسبت به هرگونه اعتراف، در نوع خود از اقدامات درخشان این مجموعه در بی اعتبار کردن اعترافات است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر